زخم و شقاق مقعدزخم و شقاق

زخم و شقاق مقعدزخم و شقاق

مقعد يك پارگي يا زخم سطحي( tear) در ناحيه آنودرم (پوشش سلولي مقعد) است. اين زخم خطي، بصورت طولي در فاصله خط دندانه اي و پوست قرار دارد و چون اين ناحيه گيرنده هاي حسي بسيار زيادي دارد، يك وضعيت فوق العاده دردناك ايجاد مي كند .انواع درمان شقاق مقعد (فيشر)شقاق به دو گروه حاد و مزمن تقسيم ميشود. شقاق طي ۱۲ هفته اولي كه ايجاد ميشود از نوع حاد محسوب مي گردد. درمان شقاق  حاد سبب اسپاسم اسفنكتر داخلي مقعد مي گردد كه خود منجر به افزايش درد، گسترش پارگي و كاهش خونرساني به آنودرم ميشود. اين چرخه درد، اسپاسم و ايسكمي سبب عدم بهبودي زخم شده و شقاق مزمن بوجود مي آيد.حدود ۹۰% موارد شقاق در خط وسط و پشت آنوس ايجاد ميشوند. بقيه موارد در خط وسط و قدام آنوس ديده ميشوند. كمتر از ۱% موارد نيز دو طرفه هستند. علت شايع بودن شقاق در خلف را خونرساني ضعيف تر اين ناحيه نسبت به ناحيه قدامي و كاهش انعطاف پذيري بدليل استخواني بودن آن مي دانند. اگر يك شقاق مزمن در نواحي غير از خط وسط ديده شود مي تواند نشانه بيماريهاي ديگري همچون كرون، ايدز، سيفليس، سل و يا لوسمي باشد.نشانه شقاق مقعدعلامت شاخص شقاق مقعد، درد شديد و خونريزي، موقع اجابت مزاج است. خونريزي معمولاً روشن بوده و بصورت رگه اي روي مدفوع ديده ميشود. گاهي بيمار تا ساعتها بعد از اجابت مزاج از درد و اسپاسم مقعد رنج مي برد.در معاينه فيزيكي، با كنار زدن دو طرف باسن ممكن است، درمان شقاق  ديده شود اما اگر ديده نشد، دليل عدم وجود شقاق مقعد نمي باشد. معمولاً درد بيمار، آنقدر شديد است كه امكان معاينه انگشتي ركتوم و يا ركتوسكوپي وجود ندارد. در صورتيكه شكي در مورد تشخيص شقاق مقعد وجود دارد و يا احتمال بيماريهاي ديگر مانند آبسه پري آنال وجود دارد بهتر است بيمار زير بيهوشي معاينه شود.شقاق حاد خود را بصورت يك زخم خطي نشان مي دهد. اما شقاق مزمن زخم وسيعتري است كه لبه هاي برجسته دارد و فيبرهاي سفيد عضله اسفنكتر داخلي در كف آن ديده ميشود. اغلب در سمت خارجي اين زخم يك منگوله پوستي( Skin tag) و در سمت داخلي آن يك پاپيلاي مقعدي هيپرتروفيه( sentinel pile) يا زائده نگهبان ديده ميشود.جهت درمان شقاق  بايد سيكل درد، اسپاسم و ايسكمي شكسته شود. اولين قدم درماني تجويز ملين هايي است كه مدفوع را حجيم و شل مي كنند و همراه با آن نشستن در لگن آبگرم را توصيه مي كنيم. در اين مرحله تجويز پماد آنتي هموروئيد (حاوي مواد بيحس كننده ، كورتون و مواد نرم كننده مي باشد) و يا ژل ليدوكائين مي تواند كمك كننده باشد. اغلب موارد شقاق حاد با چنين درماني بهبود مي يابند. در صورتيكه پاسخ درماني كافي گرفته نشد، و يا شقاق از نوع مزمن بود، مي توان از داروهاي ديگري استفاده كر